Naar een duurzaam financieel gezonde jeugdzorg

Al ruim voor de start van de bijeenkomst druppelen de eerste deelnemers van het tweede Jeugdzorg Event van 2025 binnen, op de mooie locatie van Performation in Zeist – inmiddels een vaste uitvalsbasis van Fizi. Tijdens deze dag trekken we de lijnen door van eerdere bijeenkomsten, over de kostprijsonderzoeken in november 2024 en over de hervormingsagenda jeugd in maart 2025.

We starten met een reflectie op de ontwikkelingen in de jeugdzorg aan de hand van het rapport van de deskundigencommissie Groeipijn. Na de inleiding van Frans Stark en de opname van de perspresentatie van Tamara van Ark, wisselen we van gedachten over de belangrijkste boodschappen en wat we zelf beter kunnen doen.

Daarna horen we een inspirerend praktijkvoorbeeld van de gemeente Leeuwarden over vernieuwend verantwoorden. Tjeerd Ypma deelt hun aanpak en ervaringen. Hun pilot heeft samenhang met de landelijke ontwikkelingen maar met een eigen invulling, waarin geen extra informatie wordt gevraagd. In plaats daarvan verantwoorden de deelnemers aan de pilot zich op basis van hun eigen informatie die zij zelf voor de bedrijfsvoering gebruiken – en kijken zij letterlijk bij elkaar in de keuken. Dit zorgt voor meer begrip en een betere samenwerking.

Tijdens de lunch praten we informeel verder aan de picknicktafels over de ervaringen van de ochtend. In de middag duiken we dieper de inhoud in, met twee workshoprondes. Daarin verkennen we hoe we de bedrijfsvoering verder kunnen verbeteren.

Workshop Performance verbetering – van cijfers naar oplossingen

In deze interactieve workshop laat AAG ons aan de hand van een fictieve casus zien welke mogelijkheden er zijn om beter te sturen op basis van data. Wat verstaan we eigenlijk onder performance verbetering? In de zorg draait het niet om de financiële resultaten, maar om het behalen van (inhoudelijke) doelstellingen. Een gezond resultaat is daarbij geen doel op zich, maar meestal wél een randvoorwaarde. Het advies is: maak de verbinding tussen je strategische organisatiedoelstellingen en je operationele sturing. Zet je realisatie af tegen de norm en analyseer waar de kansen liggen om te verbeteren en kijk daarvoor niet alleen financieel maar integraal naar alle domeinen.

De prijs van kwaliteit – datagedreven optimaliseren van de bedrijfsvoering

Berenschot daagde ons in deze workshop uit om na te denken over hoe je de ondersteuning van je primaire proces inzichtelijk maakt en kunt vergelijken – oftewel benchmarking. De basis is: hoe noem je die ondersteuning. De term overhead heeft vaak een negatieve lading, terwijl ondersteuning beter de lading dekt van wat er daadwerkelijk wordt gedaan. Dat betekent dat de doelstelling van de ondersteuning moet aansluiten bij de doelstelling van de hele organisatie.

Om goed te kunnen vergelijken is een heldere en eenduidige definitie ‘ondersteuning’ cruciaal. Binnen de organisatie moet duidelijk zijn welke kosten of formatie hieronder vallen en welke basisgrondslagen worden gehanteerd. Ook moet er overeenstemming zijn over de gewenste kwaliteit van dienstverlening vanuit de ondersteuning.

We constateren dat de overhead vanwege automatisering formatief lager is geworden de afgelopen jaren. Tegelijkertijd zijn de kosten niet gedaald – onder meer door die automatisering en duurdere medewerkers, zoals data-analisten. 
Er volgt een mooi en levendig gesprek tussen de deelnemers over de ontwikkelingen en welke rol robotisering en AI hierin mogelijk zullen spelen.

Actuele fiscale thema’s die impact hebben op jouw organisatie

Het fiscale landschap binnen de jeugdzorg is complex en kent veel specifieke vraagstukken en uiteenlopende interpretaties.

In deze interactieve workshop gingen we met elkaar in gesprek over twee belangrijke thema’s: de Wet DBA en de fiscale gevolgen van hoofd- en onderaannemerschap bij jeugdzorgaanbieders.

Aan de hand van praktijkvoorbeelden – ingebracht door zowel aanbieders als experts van BDO – werd duidelijk hoe divers interpretaties en structuren kunnen zijn bij jeugdzorgaanbieders én de Belastingdienst. De sessie bood volop ruimte voor kennisdeling en uitwisseling van ervaringen – hoe kunnen we van elkaar leren en dingen slimmer doen? Kennisdeling en kruisbestuiving in optima forma.

Het WfZ over deelnemen en borging

Tijdens deze kennismakingsworkshop gaf het Waarborgfonds voor de Zorgsector (WFZ) inzicht in de mogelijkheden voor borgstelling van financieringen binnen de jeugdzorg. 

Wist je dat het WFZ financieringen kan borgen als het gaat om verblijfsbekostigde zorg?

Heb je financiering nodig voor een jeugdzorgverblijf én is het overgrote deel van de concernomzet afkomstig uit verblijfsbekostigde zorg, dan heb je de eerste horde genomen. Daarna volgt de risicotoetsing op zowel de financiële en niet-financiële situatie, inclusief prognoses. Het is altijd mogelijk om een casus met het WFZ voor te bespreken. 

Een belangrijk punt is de impact van de extramuralisering van de jeugdzorg. Hierdoor zal een deel van de organisaties niet in aanmerking komen voor WFZ-borging omdat het overgrote deel van de concernomzet niet (meer) verblijfsgerelateerd is. De conclusie is dat met de transitie naar de gemeente én door extramuralisering een gat is ontstaan in het borgen van financiering met overheidsborg. Deze organisaties komen niet in aanmerking voor de lagere rentetarieven die nodig zijn voor duurzame financiering van de jeugdzorg.

Organisaties kunnen overwegen om het verblijfsvastgoed in een aparte entiteit te zetten en zo wel voor borging door het WFZ in aanmerking te komen. Dat leek de deelnemers echter het paard achter de wagen spannen – de meerkosten wegen wellicht niet op tegen de lagere rente.

Vanuit Fizi zullen we er bij de betrokken partijen voor pleiten om de borgingsmogelijkheden voor de jeugdzorg te verruimen.